ساینا صفرکیلومتر بخریم یا رانا کارکرده؟

علت انتخاب این ۲ خودرو، قیمت نسبتا پایین آنها در مقایسه با سایر خودروهای موجود در بازار است. همان طور که می‌دانید خودروهای ارزان قیمت در تمامی کشورهای دنیا، اولویت اکثریت جامعه برای خرید یک خودرو هستند. البته خودروسازان معتبر در سطح دنیا، سعی بر این دارند که کیفیت این دسته از محصولات را تا حد امکان بالا ببرند تا رضایت مشتری را جلب کنند. همچنین وجود آپشن‌ها و امکانات مختلف مطابق با قیمت خودرو، یکی دیگر از اهداف آنها و البته معیارهای مشتریان است.

در کشور ما هم همین نکته صادق است و با توجه به وضعیت اقتصادی موجود در سال‌های اخیر، اکثریت جامعه رو به خودروهای ارزان آورده‌اند. اما متاسفانه در آشفته بازار ایران انتخاب‌های چندان متنوعی برای مردم وجود ندارد و بازار خودروهای ارزان به محصولات بی کیفیت داخلی و چینی اختصاص یافته است. ساینا و رانا از گزینه‌های موجود هستند که در این رده قیمتی قرار می‌گیرند.

به گفته مسئولین، ساینا یک خودرو تماما ایرانی است که مراحل طراحی و ساخت آن به دست مهندسین ایرانی صورت پذیرفته. ساینا به عنوان یک خودروی مستقل پا به بازار گذاشت اما حقیقت آن است که ساینا چیزی بیشتر از یک فیس لیفت بر روی تیبا نیست. تیبا اولین خودروی ایرانی بود که لقب «زیبای ایرانی» بر آن نهاده شده بود که کمی ما را به تعجب وامی‌داشت چراکه زیبایی خاصی در آن جلب نظر نمی‌کرد. البته تیبا در نسخه هاچبکی به نام تیبا ۲ هم عرضه شد که ظاهر بهتری دارد و باتوجه به این، توانست موفقیت نسبتا خوبی را کسب کند.

اما ساینا محصول بعدی ساپیا بود که به سبب قرارگرفتن روی پلت فرم X200 عدد ۲ را با خود یدک می‌کشید و رقم دوم آن هم نشان‌گر قرار گرفتن آن در کلاس خودروهای سدان است. رقم سوم نیز نشان از دومین فیس لیفت روی این محصول دارد. البته مدیران سایپا اعتقاد دارند تغییرات اعمال شده روی ۲۳۲ بیشتر از آن چیزی است که به آن فیس لیفت گفته شود و آن را یک خودرو جدید می‌دانند.

اما به محصول بعدی یعنی رانا می‌رسیم. رانا یک خودرو ایرانی محصول ایران خودرو است که بر روی پلتفرم ایکس ۱۲ که با پژو ۲۰۶ اس‌دی  مشترک است،ساخته شده‌.  رانا بعد از سمند و تیبا، سومین خودرو ملی محسوب می‌شود. این خودرو در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۸۸ رونمایی شد اما تولید آن تا سه سال رنگ واقعیت نگرفت. دلایل این اتفاق نامشخص بود اما شاید مهم‌ترین علت، تغییر مدیریت ایران خودرو بود که طرح را فاقد ارزش اقتصادی می‌دانست.

ایران خودرو در ابتدا وعده داد که در سال ۱۳۸۹ تعداد ۲۰ تا ۳۰ هزار نسخه از رانا را با قیمت پایه ۱۰ میلیون تومان تولید و به بازار عرضه کند که این امر هیچگاه محقق نشد. در حال حاضر حتی فکر کردن به یک خودروی ۱۰ میلیون تومانی هم برای ما یک رویا است.

طراحی خارجی

در اولین نگاه به هر دو خودرو، متوجه شباهت آنها با برادرانشان می‌شویم؛ ساینا شبیه تیبا و رانا شبیه ۲۰۶ صندوق دار است. البته برای آنکه خودروسازن بتوانند نام یک خودرو جدید را بر روی محصولات خود بگذارند، لازم دیدند تغییراتی هم بر روی آنها اعمال کنند.

همان طور که اشاره کردیم، ساینا در واقع فیس لیفتی از تیباست که البته با تغییراتی که تجربه کرده ظاهر جذاب‌تری پیدا کرده است. سپر جلو کشیده‌تر شده و شکل چراغ‌های جلو هم کمی عوض شده است. ورودی‌ هوا و جلو پنجره بزرگتر هستند و مه شکن‌های جلو ظاهر مدور پیدا کرده‌اند. خطوط شکسته و اغراق آمیز در طراحی نمای جلو خودرو بارزترین ویژگی است که کمی موجب زیبایی شده. اما وقتی از نمای جانبی با ساینا نگاه ‌کنید، تفاوت چندانی میان او و تیبا پیدا نخواهید کرد.

البته این بدین معنا نیست که هیچ تغییری وجود نداشته بلکه در برخی از جزئیات، وضعیت ظاهر ساینا بهبود پیدا کرده است. مثلا شکل آینه‌های جانبی جدید است و خطوط بدنه، کمی حالت بهتری دارند. رینگ‌های اسپرت آلومینیومی به صورت استاندارد عرضه می‌شوند و رکاب‌های جانبی، مهم‎‌ترین مولفه در طراحی کناری ساینا به شمار می‌روند.

در عقب هم همان وضعیتی که در جلو وجود دارد، حکمفرماست و سایپا سعی کرده با حجیم کردن خودرو و شکسته کردن خطوط ظاهر بهتری به سوگلی خود ببخشد. طراحی صندوق هم متفاوت از تیباست و اگر با دقت به گلگیرها نگاه کنیم، متوجه بیرون زدگی و حجم آنها می‌شویم. در مجموع به نظر می‌رسد که طراحان ایرانی باید شجاعت بیشتری برای محصولات خود به کار بگیرند اما ساینا می‌تواند یک قدم مثبت رو به جلو باشد.

رانا را می‌توان وارث ۲۰۶ دانست که بیشترین شباهت این دو در نمای جانبی است. رانا البته در جلو تغییرات عمده‌ای را در مقایسه با ۲۰۶ صندوق دار تجربه کرده که چراغ‌ها، جلو پنجره، سپر و ورودی هوا و کاپوت از جمله آن هستند. شاید اگر از کنار به ۲۰۶ صندوق دار و رانا نگاه کنیم، در ابتدا نتوانیم این دو را از هم تشخیص دهیم چراکه رانا در نمای جانبی، خود ۲۰۶ است!

اما در عقب هم خیلی اوضاع متفاوت نیست. ایران خودرو شکل چراغ‌ها را عوض کرده و از حالت بیضوی به شکل مستطیلی در آورده است. همچنین چراغ ترمز کمی بالا آمده از روی سپر به روی در صندوق عقب انتقال یافته است. حذف فلاپ و اضافه شدن چراغ‌های مه شکن از دیگر تغییرات اعمال شده بر روی سپر عقب هستند.

 

ابعاد	طول (میلی متر)	عرض (میلی متر)	ارتفاع (میلی متر)	فاصله محوری (میلی متر)
ساینا	۴۲۱۵	۱۶۶۳	۱۴۸۴	۲۴۱۵
رانا	۴۲۹۲	۱۶۵۵	۱۴۵۶	۲۴۴۱

 

کابین و فضای داخلی

شباهت‌ها به طراحی خارجی ختم نمی‌شود و با ورود به کابین این دو خودرو متوجه شباهت آنها با برادرانشان می‌شوید. ساینا در داخل داشبود تفاوت چندانی با زیبای ایرانی (تیبا) ندارد و تنها جزئیاتی دستخوش تغییر شده‌اند. شکل کنسول وسط از آن حالت عجیب خارج شده و با اضافه شدن رنگ نقره‌ای ظاهر بهتری پیدا کرده است. البته رنگ نقره‌ای در درها هم دیده می‌شود که به گفته مالکان پس از مدتی به دلیل کیفیت پایین، این رنگ از بین می‌رود و شکل بدی در داخل کابین به وجود می‌آورد. صفحه آمپر هم شکل بهتری دارد.

طراحی کابین ساینا با اندک توجهی برای راننده طراحی شده و شاید احساس راحتی بیشتری به راننده القا کند. پلاستیک به کار رفته در کابین جنس مرغوب‌تری دارد و حضور در صندلی‌های عقب، برای سرنشینان (البته فقط در مسیرهای داخل شهر) آزاردهنده نیست و فضای پا برای یک سرنشین با قد متوسط کافی است.

کابین رانا از ۲۰۶ بسیار کسل کننده‌تر است و کاملا مشخص است که رانا خودرویی ارزان قیمت بوده که با هدف کاهش هزینه‌ها ساخته شده است. طراحی کابین این خودرو را می‌توان تلفیقی از چند خودرو دانست که از هر کدام یک ویژگی بد را به ارث برده است. دریچه‌های هوایی که شبیه به ال ۹۰ است، فرمانی که از ترکیب فرمان ال ۹۰ و ۲۰۶ ساخته شده و یک نمایشگر کوچک برای اطلاعات بر روی داشبورد که پیشتر در ۲۰۶ استفاده شده، همگی از ویژگی‌های کابین رانا هستند.

صندلی‌ها نسبتا راحت هستند ولی اتاق رانا ممکن است بعد از مدتی به سر و صدا بیفتد؛ اتفاقی که در میان ۲۰۶ ها هم رایج است. در مجوع می‌توان گفت که این دو خودرو در بخش طراحی داخلی برتری چندانی نسبت به یکدیگر ندارند اما ساینا با توجه به سالی که طراحی شده، عملکرد بهتری دارد.

پیشرانه و مشخصات فنی

از آنجا که این دو خودرو تنها نمونه‌های تغییر یافته از تیبا و ۲۰۶ هستند، در بخش فنی هم اشتراکات زیادی با آنها دارند. موتور به کار رفته در ساینا ۱.۵ لیتری ۴ سیلندر و همان نمونه به کار رفته در تیبا است اما بهبودهایی را تجربه کرده است.

این موتور در تیبا ۸۰ اسب بخار قدرت و ۱۰۶ نیوتن متر گشتاور داشت که با بهینه سازی صورت گرفته بر روی آن، قدرت به ۸۷ اسب بخار و گشتاور به ۱۲۸ نیوتن متر ارتقا یافته است. به نظر می‌رسد که این قدرت برای یک خودرو با این ابعاد کافی باشد. حتی این خودرو با توجه به عملکرد خوب جعبه دنده از خودرویی مانند ۲۰۶ تیپ ۲ در شتاب گیری بهتر عمل می‌کند. شتاب اولیه و حداکثر سرعت ساینا اعلام نشده است.

اما موتوری که ایران خودرو برای رانا در نظر گرفت، همان موتور معروف TU5 است که در بسیاری از محصولات این شرکت مورد استفاده قرار گرفته. این موتور توانی معادل ۱۰۵ اسب بخار و گشتاوری برابر با ۱۴۲ نیوتن متر دارد. با وجود این قدرت، رانا شتاب اولیه اسمی ۱۲ ثانیه و حداکثر سرعت ۱۸۹ کیلومتر بر ساعت دارد.

 

مشخصات فنی	ساینا	رانا
موتور	۴ سیلندر ۸ سوپاپ	۴ سیلندر ۱۶ سوپاپ
حجم موتور	۱۵۰۳ سی سی	۱۵۸۷ سی سی
حداکثر قدرت	۸۷ اسب بخار در ۵۳۰۰ دور در دقیقه	۱۰۵ اسب بخار در ۵۶۰۰ دور در دقیقه
حداکثر گشتاور	۱۲۸ نیوتن متر در ۴۰۰۰ دور در دقیقه	۱۴۲ نیوتن متر در ۴۰۰۰ دور در دقیقه
جعبه دنده	۵ دنده دستی (CVT در نسخه اتوماتیک)	۵ دنده دستی
شتاب ۰ تا ۱۰۰	–	۱۲ ثانیه
حداکثر سرعت	–	۱۸۹ کیلومتر بر ساعت
وزن	۱۰۵۰ کیلوگرم	۱۱۰۹ کیلوگرم
مصرف سوخت ترکیبی	۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر	۶.۶ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر
ظرفیت باک	۴۱ لیتر	۵۰ لیتر
استاندارد آلایندگی	یورو ۴	یورو ۴

 

تجهیزات رفاهی و ایمنی

در جدول زیر می‌توانید تجهیزات ایمنی و رفاهی خودروها را به هم مقایسه نمایید:

 

تجهیزات / نام خودرو	ساینا EX	ساینا SE-A	ساینا (SE-A (Lux	رانا LX
فرمان هیدرولیک	–	•	•	•
کروز کنترل	–	•	•	–
محدودکننده سرعت	–	•	•	–
سیستم استارت دکمه‌ای	–	–	•	–
سیستم ورود به خودرو بدون سوئیچ	–	–	•	–
سیستم تهویه مطبوع نیمه اتوماتیک	•	•	•	–
نمایشگر لمسی ۷ اینچی مجهز بهBluetooth	–	–	•	–
سیستم پایش فشار باد تایرها(TPMS)	–	–	•	–
سیستم هشدار سرقت با بوق خودرو(VAS)	–	•	•	•
چراغ های همراهی تا درب منزل	–	•	•	–
سنسور پارک دنده عقب	•	•	•	•
کامپیوتر سفری	–	•	•	•
کانسپت جدید دستگیره ها (آسان بازشو)	–	•	•	–
نمایش دمای محیط بیرون	•	•	•	•
نشانگر وضعیت دنده	–	•	•	–
Aux دارای ورودی و خروجی USBجهت شارژ موبایل	–	•	•	–
مجهز به مسیریاب (Navigation)	–	–	•	–
۲ بلندگو در جلو و ۲ بلندگو در عقب	–	•	•	•
مجهز به سیستم ترمز ABS و EBD	•	•	•	•
سیستم کنترل صوتی روی فرمان	–	•	•	–
صندلی عقب مجهز به نگهدارنده صندلی کودک (Iso-Fix)	–	•	•	–
کیسه هوای راننده و سرنشین جلو	•	•	•	•
طراحی شده بر مبنای استاندارد محافظت از عابر پیاده	•	•	•	–
قفل مرکزی	•	•	•	•
سیستم ضد سرقت	•	•	•	•
سیستم هشدار نبستن کمربند راننده(SBR)	–	•	•	•
قفل ایمنی کودک برای دربها	•	•	•	•
گرمکن شیشه عقب	•	•	•	–
آینه های جانبی با قابلیت تنظیم برقی	•	•	•	•
چراغهای جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع	•	•	•	•
قفل شدن اتوماتیک درب ها در سرعت بالای ۱۰km/h	–	•	•	–
باز شدن اتوماتیک درب ها هنگام تصادف	–	•	•	–
شیشه های دودی عقب	–	–	•	–

 

تجربه رانندگی

البته عملکرد جعبه دنده به طور کلی خوب است و شتاب نسبتا خوبی را برای ساینا به ارمغان می‌آورد. همچنین سواری ساینا به لطف حضور سیستم تعلیق مک فرسون در جلو نرم‌تر از تیبا است و سر و صدای کابین هم کمتر است. البته با بالا رفتن دور موتور، صدای ورودی به داخل خودرو به شکل آزاردهنده‌ای افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند موجب مختل شدن آسایش سرنشینان شود.

رانا برادر ۲۰۶ صندوق دار، هر دو موتور ۱.۶ لیتری TU5 دارند اما با توجه به وزن بیشتر رانا که تقریبا ۲۳ کیلوگرم سنگین‌تر از ۲۰۶ صندوق دار است، نمی‌توان انتظار عملکرد مشابهی را داشت. جای تعجب است که با وجود حذف برخی از موارد و استفاده از مواد با کیفیت پایین‌تر در مقایسه با ۲۰۶ صندوق دار، و البته بازطراحی رانا توسط ایران خودرو، وزن خودرو افزایش یافته و به جای آنکه مهندسین با کاهش وزن، مصرف سوخت و عملکرد خودرو را ارتقا دهند، با افزایش وزن، تاثیر منفی بر روی این موارد بر جای نهاده‌اند. عملکرد رانا در پیچ‌ها و به طور کلی هندلینگ خوب است ولی سواری چندان راحتی را ارائه نمی‌دهد.

قیمت

اما قیمت ساینا EX معادل ۲۸ میلیون تومان است که در صورت مراجعه به بازار، باید ۴۰۰ هزار تومان بیشتر برای خرید خودرو هزینه کنید. همچنین نسخه اتوماتیک آن در حال حاضر با قیمت ۳۸ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان قابل خریداری است.