تاریخچه جیپ

یده اصلى ساخت جیپ عمدتاً از ذهن فرماندهان نظامى درجنگ جهانى اول تراوش کرد. جاییکه انسان و اسب در میادینباتلاقى و گل آلود جنگ از ادامه راه باز مى‌ایستادند و گاهى جان خود را از دست میدادند. این نیاز به خودرویى چند منظوره که در ابتداى پیدایش و طرحهاى اولیه او را به همین اسم میشناختند، باعث پیدایش اولین اتومبیل دودیفرانسیل به نام جیپگردید.

نام جیپ از کلمه General Purpose به معناى چند‌منظوره که به اختصار به (G.P) و در اثر تلفظ زیاد به Jeep بدل شد گرفته شده. رئیس هیات مدیره ویلیز (Willys) آقاى Ward M. Canaday از اوایل سال ١٩٣٩ بدنبال ساخت خودرویى سبک براىاهداف شناسایى-نظامى بود، با آغاز جنگ دوم جهانى در سوم سپتامبر همان سال در اروپا، و پیشبینى درگیرى آمریکا دراین بحران، او پى‌گیرى بیشترى نشان داد. حاصل مذاکرات او و افسران تدارکات ارتش براى ساخت خودرویى که در میادین جنگ قابل استفاده باشد آن بود که قرار شد کمپانى ویلیز نمونه اولیه را جهت بررسى آماده نماید.

در خلال پاییز همان سال شرکت ویلیز متوجه شد که کمپانى بنتام (Bantam) که نام پیشینش ( American Austin ) بود نیز در این داستان دستى دارد، بعدها آقای Canaday متوجه آنچه طراحان کمپانى بنتام بدنبال ساختنش بودند مدل پیشرفته‌ترى از یک موتور سیکلت جعبه بغل‌دار ( Side Car ) بوده است، خودرویى سبک و سریع با ظرفیت حمل سه نفر، درحالیکه ویلیز بدنبال ساخت خودرویى مقاوم و زورمند با اهداف فوق‌العاده بود.

طرح اولیه خودرو با مشخصات فنى ویژه در ژوئن ١٩۴٠ از سوى ارتش آمریکا ارائه شد و از بین ١٣۵ شرکت صنعتى که براى کار بر روى این مدل از آنها دعوت شده بود تنها سه کمپانى پا پیش نهادند، کمپانى بنتام، کمپانى ویلیز و کمپانى فورد. مدل اولیه موتور چهار سیلندر جیپ در سال ١٩۴٠ به سفارش کمپانى بنتام توسط شرکت کنتینانتال (Continental) ساخته شد ولى این کمپانى بنا به دلایلى در ادامه مسیر ساخت این وسیله نقلیه از دور رقابت کناره گرفت. مشخصات فنى خودروى جیپ مورد نیاز ارتش آمریکا که در ٢٧ ژوئن ١٩۴٠ از سوى کمیته فنى تدارکات ارتش در واشنگتن به کمپانى‌هاى سازنده ابلاغ شده بود بیانگر وسیله‌اى دودیفرانسیل به‌شرح زیر بود.

الف- حداکثر وزن خودرو در حدود ۵٩٠ کیلوگرم (البته به‌زودى مشخص شد که این رقم غیر عملى بوده و ارتش آنرا به ٩٧٠کیلوگرم افزایش داد)

ب- حداقل گشتاور تولیدى موتور: ٨۵ پاوند/فیت

جفاصله محورها: حداکثر ٨٠ اینچ

د- عرض محورها: حداکثر ۴٧ اینچ

ارتفاع شاسى از سطح زمین: حداقل ٢۵/۶ اینچ

و- ظرفیت ترابرى: ۶٠٠ پاوند

زمانى که براى ساخت نمونه اولیه این خودرو به کمپانى‌هاى شرکت کننده در این مناقصه داده شده بود ۴٩ روز بود، فرصت کمى که کارها را مشکلتر مى‌کرد. بنابراین ویلیز اورلند (Willys Overland) درخواست مدت زمان بیشترى را کرد تا بتواندنمونه‌اش را به اتمام برساند، درحالى‌که امید کمپانى بنتام کمک گرفتن از کمپانیهاى دیگر بود.

نمونه اولیه خودرویى که بعدها تبدیل به اولین جیپ نظامى دنیا یعنى Willys MB گردید، توسط مهندسى اهل دیترویت بنام کارل پرابست ( Karl Probst ) طراحى شد. وى که قبلا براى چندین کمپانى خودروسازى کارکرده بود و ورزیدگى و خلاقیتش بر همگان اثبات گردیده بود، توسط رئیس “کمیته مشورتى پدافند ملى” آقاى ویلیام اس نادزن (William S. Knudsen) (رئیس سابق کمپانى جنرال موتور) معرفى گردید. پراپست پذیرفت که این وظیفه میهن‌پرستانه را بدون دریافت هیچگونه حقوق و دستمزدى به‌انجام برساند. وى از ١٧ جولاى ١٩۴٠ مشغول بکار شد و تنها ظرف دو روز، طرحهاى اولیه خودروى مورد نظر بنتام را آماده کرد، نمونه‌اى که بعدها به خودروى جیپ تبدیل گردید. طرح پیشنهادى بنتام همراه با شمایى از خودروى مورد نظر در ٢٢‌ جولاى ارائه گردید. طرح پیشنهادى ادعا داشت که وزن مورد نظر ارتش را رعایت کرده، حال آنکه بعدها در عمل در طى ساخت نمونه اولیه معلوم شد که بسیار سنگین‌تر است.

اولین نمونه دست‌ساز بنتام در ٢١ سپتامبر ١٩۴٠ تکمیل گردید، در حالیکه توانسته بود زمان ۴٩ روز را رعایت کند. ارتش این نمونه را تحت آزمایشهاى سخت و طاقت‌فرسا قرار داد، ٣۴٠٠ مایل را طى کرد که تنها ٢۵٠ مایل آن جاده آسفالته بود، و سرانجام آزمایش کنندگان چنین نتیجه‌گیرى کردند: این خودرو قدرت فراوان خود را اثبات کرد و نشان داد که تمامى نیازهاى ما را برآورده خواهد کرد.

سرانجام کمپانى ویلیز و فورد نیز نمونه‌هایى را بر مبناى طرحهاى بنتام (که از طرف ارتش به آنها ارائه شده بود) آمادهساختند. کمپانى ویلیز در نمونه خود که کوآد Quad ) چهارگوش) نامگذارى شده بود و فورد در نمونه خود بنام پیگمى Pygmy )کوتوله) هرکدام تغییراتى را به صلاحدید خویش به نمونه اولیه بنتام اضافه کردند. بطور مثال ویلیز بخاطر موتورش سنگین‌تر از نمونه بنتام بود که البته این تغییر بى‌دلیل هم نبود، خودروى ویلیز که از موتورى ساخت کمپانى ویلیز اوورلند بنام گو دویل (Go Devil) بهره میگرفت تنها خودرویى بود که توانسته بود قدرت مورد نظر ارتش را تامین کند. در حقیقت قدرت تولیدى موتور ویلیز که ١٠۵ پاوند/فیت گشتاور تولید میکرد نه تنها بسیار بیشتر از درخواست ارتش بود، بلکه موتور ٨٣ پاوند/فیتى بنتام و موتور ٨۵ پاوند/فیتى فورد را بى‌ارزش جلوه مى‌داد.

در نهایت با توجه به وضعیت متزلزل اقتصادى و خط تولید ضعیف بنتام همچنین برترى‌هاى خودروى ویلیز، قرارداد ارتش به کمپانى ویلیز اوورلند واگذار شد و از آنجائیکه وزارت دفاع آمریکا احتیاج داشت که تعداد زیادى از این خودرو در مدت بسیار کوتاهى تولید شود، کمپانى ویلیز اوورلند از دولت درخواست مجوز غیر انحصارى کرد، تا بتواند به کمپانیهاى دیگر اجازه تولید خودرو بر اساس مشخصات ویلیز را اعطاء نماید. بر همین اساس، کمپانى ویلیز مشخصات کامل خودروى مورد نظر خود را به کمپانى فورد که در تولید سرى و سیستم تولید خطى بسیار پرتوان بود ارائه کرد.

در دوران جنگ دوم جهانى ویلیز و فورد بیش از ٧٠٠٠٠٠ سفارش دریافت کردند که ٣٣ عدد از این خودروها را که ویلیز ام‌بى(Willys MB) نامیده مى‌شد در کمپانى ویلیز ساخته شد. شماره سریال ١۵٠٠ دستگاه جیپهاى اولیه از ١٠٧٢ تا ٢۵٧٢ و با شماره ثبت W-2015919 بود و هنوز هم کلکسیونرها در سراسر جهان بدنبال یافتن هرچه بیشتر از این مجموعه اولیه میباشند.

1 نظر
  1. mohammad taghi asadi می گوید

    سلام . خسته نباشید. ممنون از مطالب خوبتون. موتور هم پلاک اروند میشه وارد کرد؟ اگر جواب بله است تا ۲۰ ملیون تومن چه موتور خوبی میشه گرفت.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.