هرچند مدتی است با توجه به فناوری های جدید تولید خودرو، پیشرفت های قابل ملاحظه ای هم در سیستم صوتی و تصویری آنها صورت گرفته و ایجاد تغییر در آنها تقریبا غیراقتصادی یا غیرممکن است، اما باز هم علاقه مندان به شنیدن صدای با کیفیت و البته قدرت بالا به امکانات مالتی مدیای موجود در خودروهای مدرن بسنده نمی کنند و برای بالاتر بردن کیفیت و قدرت آنها در تلاشند؛ تلاشی که بازار گرم و پرمراجعه ای را در همه فصول سال ایجاد کرده است.
این در حالی است که در کشورمان هنوز برخی خودرو ها با ابتدایی ترین امکانات صوتی روانه بازار می شوند، بنابراین جای تعجب نیست که بازار خرید و فروش سیستم های صوتی و تصویری بسیار پررونق بوده و گروه زیادی را چه در صف خریداران و چه در بخش فروشندگان به خود مشغول کرده است.
از این رو بازار جام جم این هفته روانه مراکز خرید سیستم های صوتی و تصویری اتومبیل پایتخت کشور شده تا از چندوچون خرید یک سیستم مناسب برای خودروی شما بگوید و به قول معروف دودوتای این بازار را برای شما به چهار تا برساند. پس اگر شما هم برای این آخر هفته خود برنامه ریزی کرده اید تا روانه بازار شوید قبل از حرکت، خواندن این گزارش خالی از لطف نیست.
در انبوه تکنولوژی های موجود در بازار گم نشویم
سعی کنید در ابتدای امر مشخص کنید که قصد خرید چه سیستمی دارید تا در مواجهه با تکنولوژی های مختلف موجود در بازار سردرگم نشوید.به طور کلی سیستم های صوتی و تصویری موجود در بازار به گروه های خاصی دسته بندی می شوند. دسته اول که از قدیمی ترین های بازار هستند سیستم های CD/DVD PLAYER هستند که برخی از این دستگاه ها به خروجی تلویزیون مجهزند. دسته دوم سیستم های بلوتوثی هستند که زمانی مخاطبان زیادی داشتند. شیوه کار این سیستم ها به اینگونه است که کاربر، موسیقی یا فایل صوتی دلخواه را از گوشی به سیستم صوتی بلوتوث می کند و به آن گوش می دهد، البته سیستم های بلوتوثی به دلیل کیفیت و وضوح اندک صدا چندان مخاطب ندارند. همچنین مدت کوتاهی پس از عرضه این سیستم های بلوتوثی، نمونه های فندکی چینی با قیمت شش هزار تومان به بازار عرضه شد که روی موج FM رادیو تنظیم می شد. تکنولوژی USB FLASH، پس از تکنولوژی بلوتوث به بازار آمد. به گفته فعالان بازار، این تکنولوژی انقلاب عظیمی بود در عرصه سیستم های صوتی خودرو چرا که حجم اطلاعات در CD، DVD کم بود و اینک با ورود تکنولوژی FLASH این محدودیت تا حدود زیادی رفع شده است، اما این تکنولوژی هم دارای نواقصی بود. سیستم های مبتنی بر FLASH تنها FLASHهایی تا ظرفیت هشت گیگابایت را در صورتی که تنها چهار گیگابایت از حجم کلی پر باشد ساپورت می کرد، در غیر این صورت سیستم هنگ می کرد. از طرفی هنگام تعویض دنده، دستگاه قطع می شد. به همین دلیل PIONEER سیستم های FLASH را که از داخل داشبورد نصب می شدند به بازار عرضه کرد و پس از آن جدیدترین نسل سیستم های صوتی خودرو که از کارت های SD و MINI SD نیز پشتیبانی می کنند به بازار عرضه شد. این سیستم ها قیمت بالاتری دارند و قابلیت اتصال به صفحه نمایش را نیز دارند. این سیستم ها گزینه مناسبی برای افرادی هستند که از دستگاه خود انتظار صدای صاف و باکیفیت می خواهند و قصد دارند باندهای پرقدرت روی اتومبیل سوار کنند.
صدا می خواهید یا تصویر؟
قبل از هر چیز تکلیفتان را با خود و اعضای خانواده تان روشن کنید که یک سیستم صرفا صوتی می خواهید یا یک سیستم صوتی و تصویر!در حال حاضر تکنولوژی های موجود در بازار قابلیت in dash شدن یا تجهیز به صفحه نمایش را دارند، اما اتصال به صفحه نمایش تا حدودی باعث بروز مشکلاتی می شود. پرتی حواس راننده هنگام رانندگی توام با مشاهده تصویر، کاهش کیفیت صدا و… برخی از این مشکلات هستند. البته استفاده از این صفحه نمایش های همراه، مزیت هایی هم دارند که قابلیت اتصال به محصولاتی مانند آیفون و ای پد اپل و… برخی از این مزایا هستند.فعالان بازار می گویند، اکثر افرادی که به دنبال سیستم های حرفه ای هستند به سراغ نمونه های صفحه نمایش دار یا IN DASH نمی روند، زیرا تجهیز سیستم به صفحه نمایش کیفیت و وضوح صدا را کاهش می دهد.
به نوع باند، ساب ووفر و تیونر و… اهمیت دهید
پس از خرید و انتخاب سیستم پخش به نوع باند، آمپلی فایر، ساب ووفر، تیونر، خازن (خازن وسیله ای است که برق را در خود ذخیره می کند و سیستم شما برای جذب برق به صورت مستقیم به باطری مراجعه نمی کند.) و نحوه سیم کشی توجه ویژه ای داشته باشید.به گفته فعالان بازار، توجه به نوع باند از آن نظر اهمیت دارد که تنوع باند در بازار زیاد است. به گفته آنها در حال حاضر باندهای گرد و خربزه ای با قدرت های مختلفی در بازار وجود دارند که توان باندهای گرد بسیار کمتر از نمونه های خربزه ای موجود در بازار است، همچنین باندهای گرد قابلیت اتصال به امپلی فایر را ندارند و معمولا در جلو با قدرت ۱۰وات تا ۴۰ وات ارائه می شوند.
باندهای خربزه ای هم در دو نوع به بازار عرضه می شوند: دسته اول باندهایی با توانی کمتر از ۴۰ وات هستند که فقط برای زیبایی در تاقچه خودرو طراحی می شوند و از نظر کارایی با باند گرد تفاوت خاصی ندارند. دسته دوم هم باندهایی با قدرتی میان ۱۵۰ تا ۴۰۰ وات هستند که در قسمت عقب خودرو قرار می گیرند. این باندها توانایی اتصال به آمپلی فایر را دارند و کیفیت آنها بالاتر از باندهای معمولی است. کامپوننت ها هم دسته دیگری از باندها هستند که از لحاظ ظاهری گرد هستند. ولی مانند باندهای خربزه ای به آمپلی فایرها متصل می شوند، ولی توان باندهای خربزه ای را ندارند.
در مورد ساب وفر هم باید بگوییم که ساب وفر باندی است که فقط توانایی پخش صدای Bass و بم موزیک را برعهده دارد. در واقع از ساب وفرها برای پخش موسیقی استفاده می شود و تنها کاربرد آن پخش قسمت باس آهنگ است. وجود ساب وفر برای یک سیستم حرفه ای واجب ترین مساله است و شاید زیباترین قسمت موسیقی که تفاوت سیستم معمولی را از سیستم مجهز مشخص می کند کار همین ساب وفر ها باشد.
در مورد تیوترها هم باید بگوییم که تیوترها نیز باند های کوچکی هستند فقط قابلیت پخش صدای Mid و یا همان صدای بسیار ریز را دارند و از آنها موسیقی پخش نمی شود. تیوترها اگر در مکان مناسب قرار گیرند به زیباتر شدن آهنگ بسیار کمک می کنند. هرچند این تیوترها در باند های خربزه ای و کامپونت وجود دارند اما آنهایی که از کامپونت بهره نمی برند می توانند با خریداری این تیوترها صدای زیباتری داشته باشند.
این را نیز در نظر داشته باشید که برای داشتن سیستم صوتی که قرار است ساب وفر و وسایل اضافی دیگر را بر دوش بکشد، وجود آمپلی فایر لازم و ضرروی است. آمپلی فایرها با قدرت های خاصی طراحی می شوند و قابلیت تنظیم دارند. در حال حاضر آمپلی فایرها در مدل های دو کانال، چهار کانال و ۶ کانال ارائه می شوند. هرچه تعداد این کانال ها بیشتر باشد آمپلی فایر بیشتر قادر خواهد بود تا وسایل اضافی بر دوش خود کشد.
به سیم کشی سیستم اهمیت دهید
سیم کشی و نوع کابل مورد استفاده اهیمت زیادی دارد. در حال حاضر کابل های ایرانی از نمونه های محبوب و گران قیمت بازار هستند که نسبت به نمونه های چینی کیفیت بالاتری دارند. پس به نوع کابل و نحوه سیم کشی سیستم توجه ویژه ای کنید و سعی کنید در این زمینه عاقلانه هزینه کنید. برخی از فعالان بازار یا به قولی سیستم بندها برای سیم کشی از کابل هایی با ضخامت ۴ تا ۶ گیج استفاده می کنند. در حالیکه باید از کابل های ضخیم تری برای سیم کشی سیستم خودرو استفاده شود.
فریب برندهای شبیه به اصل و ارزان را نخورید
در حال حاضر در بازار برندهایی نظیر PIONER ، SANY و… موجود هستند که در مقایسه با برندهایی نظیر PIONEER و SONY و… قیمت ارزان تری دارند. این محصولات نمونه های کپی شده و اکثرا بدون مارکی هستند که توسط واردکنندگان یا شرکت های عرضه کننده به برندهایی شبیه به برندهای اصلی ممهور می شوند.
عرضه این محصولات به بازار علاوه بر اینکه باعث می شود وجهه برندهای مطرح خراب شود، بلکه سوءاستفاده از بی اطلاعی یا کم حواسی گروهی از خریداران به حساب می آید. معمولا این دستگاه ها از لحاظ کیفی چندان بالا نیستند و کیفیت چندانی ندارند؛ پس هنگام انتخاب به برند کال توجه ویژه ای داشته باشید.
هدفتان از خرید چیست؟
قبل از وارد شدن به بحث اصلی یعنی معرفی سیستم های موجود در بازار لازم به یادآوری است که باید هدف و انگیزه تان را از خرید سیستم صوتی یا تصویری برای خودرو مشخص کنید تا با دیدن صدها مدل موجود در بازار دچار سردرگمی نشده و اقتصادی تصمیم بگیرید.
تجربه نشان داده بسیاری از خریدارانی که بدون برنامه روانه این بازار می شوند هنگام دیدن برندها و محصولات مختلف موجود در بازار دچار سردرگمی شده و با خریدی نامناسب روانه منزل می شوند. همین موضوع باعث شده بسرعت از خرید خود پشیمان شده و نسبت به تغییر آن اقدام کنند و این یعنی غیراقتصادی عمل کردن.
پس برای جلوگیری از این موضوع و البته کمک به حساب بانکی خودتان قبل از این که روانه مراکز خرید شوید خوب درباره هدف خودتان فکر کنید و آنچه را از سیستم صوتی و تصویری اتومبیل خود می خواهید روی کاغذ بیاورید. با این کار وقتی به فروشگاه ها مراجعه می کنید می دانید از فروشنده چه می خواهید و در گرداب تعریف و تمجیدهای وی برای فروختن محصول مورد نظرش گرفتار نمی شوید.
بودجه ای در نظر بگیرید
تنوع محصولات و لوازم جانبی صوتی و تصویری خودرو در سراسر جهان بخصوص کشوری مثل ایران بسیار بالاست و انواع و اقسام برندها در بازار خودنمایی می کنند، اما این شما هستید که قرار است مبلغی برای خرید یکی از آنها هزینه کنید پس برای این که بتوانید با بودجه ای متناسب با توان مالی خودتان بهترین گزینه را انتخاب کنید قبل از این که روانه بازار شوید بهتر است با نظری کاملا ثابت، بودجه مورد نظر خودتان را تعیین کنید و مبلغ کمی هم به عنوان مابه التفاوت انتظارات خودتان با واقعیت بازار در نظر بگیرید و به همان اندازه خرید کنید.
خوب تحقیق کنید
برای خرید سیستم های صوتی و تصویری اتومبیل عجله کردن کار عاقلانه ای نیست. بنابراین اگر قصد خرید مناسبی دارید قبل از ورود به فروشگاه ها خوب تحقیق کنید و با توجه به دو مرحله قبل یعنی بودجه و خواسته خودتان از سیستم موردنظر سعی کنید بهترین برندها و البته کارآمدترین را انتخاب کنید و با این اطلاعات روانه بازار شوید.
برای به دست آوردن این اطلاعات نیازی نیست در گرمای تابستان یا سرمای زمستان آواره کوچه و خیابان شوید یا این که از دوست و آشنا درباره سیستم صوتی خودرویشان بپرسید بلکه کافی است سری به دنیای مجازی بزنید تا با انبوهی از اطلاعات فنی و حرفه ای سیستم های صوتی مناسب برای خودروهای مختلف روبه رو شوید، هرچند در این دنیا نیز می توانید خرید کنید، اما دست نگه دارید و فقط نظاره گر باشید و اطلاعات جمع کنید. چون گاهی این نوع خریدها نیازمند صبر و حوصله است و باید محصول مورد نظرتان را از نزدیک ببینید.
از این مراحل تئوری و مقدماتی که بگذریم حالا نوبت به عمل رسیده است. به طور کلی برای جمع آوری سیستم صوتی اتومبیل ابتدا به یک دستگاه پخش کننده یا همان ضبط خودمانی نیاز داریم و پس از آن، اسپیکر یا باند می تواند قدرت دستگاه پخش کننده را برای شما به ارمغان آورد. این ابتدایی ترین سیستم صوتی است که با توجه به علاقه و بودجه مشتری می تواند با اجزایی چون آمپلی فایر، ساب وفر، تیوتر، کامپونت، میدرنج، میدبیس و… کامل تر یا حرفه ای تر شود.
با این حال یک نکته را برای خرید خودتان همواره درنظر داشته باشید که برای لذت بردن از سیستم صوتی و تصویری اتومبیل خود باید دستگاه های متناسب و باکیفیت را با یکدیگر به کار گیرید نه این که هر کدام از بخش های توضیح داده شده برای خودشان سازی جدا بزنند.
سیستم پخش
به طور کلی سیستم های پخش کننده رایج در بازار ایران به گروه های زیر تقسیم بندی می شوند.
تیپ (کاست):
پخش های تیپ یا کاست خور معمولا یک کاست را درون خود جای داده و دارای چهار خروجی صدا ۴۰ وات (PMPO) و معمولا این پخش ها فاقد خروجی ساب یا آمپلی فایر هستند.
هرچند مدت هاست این نوع پخش کننده را از ذهن خود پاک کرده ایم، اما اکنون برخی خودروها با این نوع سیستم پخش روانه بازار مصرف می شوند یا این که از گذشته به صورت فابریک در خیابان های کشور تردد می کنند.
این در حالی است که در نمونه های کمی جدیدتر برخی از آنها این قابلیت را دارند که سیستم چنجر (سی دی چنجرها معمولا از سه تا ۱۲ سی دی را در خود جای می دهند و اکثر آنها فاقد قدرت پخش فرمت MP3 و دیگر فرمت ها جز Audio هستند) را نیز به آنها متصل کرد، اما اصلی ترین خصوصیت مثبت این نوع پخش ها، رادیوی قوی آنهاست.
پخش CD:
پخش های سی دی معمولا یک جایگاه برای ورود سی دی دارند و به مدل های مختلف تقسیم می شوند. برخی از آنها امکانی مشابه با امکانات پخش های تیپ دارند و برخی هم امکانات اضافه مانند تنظیمات بیشتر، امکان اتصال به آمپلی فایرها و خروجی تا هشت عدد. اکثر پخش های سی دی اتومبیل قادرند سی دی هایی با فرمت MP3 و Wav را بخوانند؛ در حالی که بیشتر مدل های موجود امروز بازار قابلیت ورودی صدا چون USB و مموری و AX را نیز دارند.
پخش کننده DVD:
پخش های دی وی دی قادر به خواندن اکثر فرمت ها هستند و چند خروجی و چند ورودی دارند. قابلیت اتصال مانیتور (تا شش عدد) در برخی از آنها وجود دارد. با وجود این، ویژگی منفی اکثر پخش های دی وی دی، خروجی های ضعیف صوتی آنهاست که برای سیستم های حرفه ای کارایی ندارند. اتصال دوربین عقب، دوربین مادون قرمز، GPS و… از امکانات اضافه دی وی دی هاست.
سیستم های معروف پخش در بازار ایران
به طور کلی در بازار سیستم های صوتی و تصویری ایران دو گروه محصولات وجود دارد؛ یکی برای آنها که زیاد در قید و بند کیفیت نیستند و گروه دیگر برای علاقه مندان به صدای خوب است. در بخش اول که شامل سیستم های ارزان قیمت می شود می توان به برندهایی چون استار، سونی، کن وود، نینا، مکسیدر، امری، سیرا، مارشال و چند مدل دیگر اشاره کرد. این سیستم ها به وفور قابل دسترس است.
اما در بخش دیگر یعنی آنها که برای کیفیت صدا و تصویر هزینه می کنند چند مدل پخش از کارخانه هایی محدود محبوبیت خاصی پیدا کرده اند که مهم ترین آنها مدل های مختلف از برندهای معتبر پایونیر و جی وی سی است.
پخش های پایونیر به علت تنظیمات زیاد و کیفیت صدای بالا بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند و جی وی سی به دلیل طول عمر بالا و اپتیک قوی (ضدشوک برای خواندن سی دی در لرزش های خودرو) نیز از محبوبیت مناسبی میان متقاضیان برخوردار است؛ در حالی که اگر از لحاظ قیمت بخواهیم این دو برند را با یکدیگر مقایسه کنیم برند جی وی سی اقتصادی تر از محصولات پایونیر است. درباره کشور سازنده این محصولات نیز باید در نظر داشته باشید که مثل دیگر محصولات، ساخت چین است که یکه تاز میدان شده ولی اگر دنبال لوازم حرفه ای هستید محصولات انگلستان، سنگاپور و مالزی نیز در بازار کشورمان موجود است.
اسپیکرها
پس از خرید دستگاه پخش کننده نوبت به اسپیکر خواهد رسید. وسیله ای که قرار است صدای باکیفیت را برای ما پخش کند. از آنجا که هم اکنون سیستم استریو در صدا محبوب ترین است، بنابراین بدون تردید نیازمند دو دستگاه اسپیکر در خودروی خودمان هستیم که گاهی این تعداد به شش یا هشت عدد نیز خواهد رسید.به طور کلی در بازار دو نوع باند به شکل های مختلف داریم که یک گروه به باندهای گرد و دیگری به باندهای خربزه ای معروف هستند.
لازم به یادآوری است هر یک از این گروه ها دارای کارایی و کیفیت های متفاوتی هستند که به آنها می پردازیم.
باندهای گرد:
این باندها که معمولا در روکش در یا در تاقچه عقب خودرو از آنها استفاده می شود معمول ترین نوع اسپیکر در بازار و مدل های فابریک کارخانه ای است، اما اگر به دنبال سیستم حرفه ای صوتی و تصویری برای خودروی خودتان هستید بد نیست بدانید این نوع باندها قابلیت اتصال به آمپلی فایر را ندارند. قدرت پخش صدا در این نوع باندها که برای سیستم های فابریک خودروها مناسب هستند در جلوی اتومبیل ده وات و در عقب ۴۰ وات خواهد بود.
باندهای خربزه ای:
این گروه از اسپیکرها که جزو گروه حرفه ای ها قرار می گیرند به گروه های مختلفی تقسیم بندی می شوند. گروه اول باندهایی با قدرت کمتر از ۴۰ وات و گروه دیگر بالاتر از ۴۰ وات هستند، اما مهم ترین نکته در این نوع باندها کیفیت بالای صدا هنگام استفاده از حداکثر توان است به طوری که هرگز دچار لرزش صدا نخواهند شد. درباره برندهای موجود بازار ایران می توان به نوع حرفه ای، جی بی ال در کنار دیگر برندها مثل سونی، پایونیر و کن وود اشاره کرد.
گارانتی را از یاد نبرید
با توجه به موارد یاد شده و گروه بندی انواع سیستم های صوتی و تصویری خودرو، هم اکنون می توانید روانه بازار شود، اما فراموش نکنید از هر نوع یا محصولی که می خرید به مدت زمان گارانتی و البته شرکت گارانتی کننده آن خوب توجه داشته باشید، چون لوازم الکترونیک واقعا نیازمند خدمات پس از فروش و گارانتی های معتبر است.
متوسط قیمت برخی ضبط و باندهای موجود در بازار ایران
همان طور که قبلا نیز اشاره شد، ضبط و باندهای موجود در بازار به دو گروه معمولی و تخصصی تبدیل شده اند. به گزارش جام جم، در بخش معمولی می توانیم محصولاتی از حدود صدهزار تا ۲۵۰ هزار تومان در برندهای چینی خریداری کنیم و در بخش حرفه ای ها نیز از ۲۵۰ هزار تا دو میلیون تومان می توانیم دستگاه پخش در نظر بگیریم، این در حالی است که در بخش اسپیکر ها نیز این قانون باز هم پایدار است و برای چینی های معمولی حدود ۷۰ هزار تومان و برای حرفه ای ترها باید تا ۲۵۰ هزار تومان در نظر بگیرید. در همین حال باید حدود ۴۰ هزار تومان برای نصب سیستم های کاملا معمولی و تا ۵۰۰ هزار تومان برای نصب سیستم های حرفه ای هزینه کنید؛ هزینه ای که به رقم خرید اجناس شما اضافه می شود.