ورود نمایندگی‌های خودرو به محدوده غیرمجاز

نصب پروانه کسب یا مجوز فعالیت در صنفی خاص یعنی تعهد به توافق‌های قانونی میان عرضه‌کننده و فروشنده یا خدمات دهنده. نمایندگی فروش محصولات «فلان» خودروساز یعنی در این مرکز تنها خودروهایی مشخص معامله یا تعویض می‌شوند بنابراین فروش محصولات خودروسازی دیگر، رفتاری غیرقانونی است.

این، بدیهی‌ترین تعریفی است که با دیدن تابلوی نمایندگی فروش خودرو در ذهن نقش می‌بندد اما متاسفانه گاهی وسوسه درآمد بیشتر و پا را از گلیم خود درازتر کردن، باعث می‌شود یک نمایندگی فروش تبدیل به دلالی برای فروش خودروهای دست دوم یا جدید دیگر خودروساز داخلی و گاهی محصولات خارجی شود. پای درد دل نمایشگاه‌داران که می‌نشینی، چند سالی است از رکود حاکم بر بازار گلایه می‌کنند؛ رکودی که حتی با آغاز فصل بهار نیز روزهایی پرسکوت پاییزی را در دل خود نهفته است. عوامل متعددی به عنوان متهمان این رکود معرفی می‌شوند اما موضوعی که به‌تازگی صدای برخی نمایشگاه‌داران را درآورده، ورود نمایندگی‌های فروش خودروسازی مشخص به بازار تعویض و خریدوفروش خودروهای نو یا دست دوم دیگر خودروسازان است. اگرچه آمار خرید و فروش خودرو در کشور پایین است و به واسطه همین موضوع برخی نمایشگاه‌داران از نان‌خوردن افتاده‌اند و کار و کاسبی دیگری به راه انداخته‌اند اما این رفتار نمایندگی‌های فروش، مانع همان حداقل معاملات خودرویی بین نمایشگاه‌داران می‌شود.

دلال‌بازی در نمایندگی فروش

سرپرست پیشین اتحادیه نمایشگاه‌داران نیز از فعالان بازار خودرو است که روال غیرقانونی را تایید کرده و به می‌گوید: فعالیت نمایندگی‌های فروش خودرو در گذشته تنها به فروش خودروهای نو و صفر کیلومتر محدود می‌شد اما اکنون به فروش خودروهای دست دوم نیز وارد شده‌اند. به گفته نعمت‌الله کاشانی، هنگامی‌که شخصی قصد خرید خودرو جدید دارد، موضوع فروش خودرو قدیمی‌اش را هم مطرح می‌کند. در این شرایط نمایندگی فروش برای آنکه خودرو جدید را به خریدار بفروشد، خودرو دست دوم را هم برداشته و با فروش آن، سود دیگری به جیب می‌زند. وی البته تاثیر این موضوع بر بازار خودرو را ناچیز می‌داند و معتقد است در حال‌حاضر رکود عجیبی بر بازار حاکم شده که در این بین خرید و فروش خودروهای دست دوم توسط نمایندگی‌های مجاز فروش، اثر ناچیزی بر آن دارد زیرا مردم در بلاتکلیفی به سر می‌برند و منتظر خودروهای جدید در همکاری با خودروسازان خارجی هستند زیرا بیشتر خودروهای تولیدی در کشور قدیمی هستند و دیگر برای مردم جذابیت ندارند.

کاشانی با بیان اینکه برخی نمایندگی‌ها نقش دلال را بازی می‌کنند، درباره قانونی بودن این فعالیت اظهار می‌کند: بیشتر نمایندگی‌های فروش خودرو از اتحادیه نمایشگاه‌داران نیز پروانه دریافت کرده‌اند بنابراین مرجعی نمی‌تواند مانع کسب آنها شود. در حال‌حاضر برخی نمایندگی‌های فروش علاوه بر خودروهای مختص نمایندگی خود، برخی خودروهای وارداتی و داخلی دیگر را معامله می‌کنند که این مسئله به نفع نمایشگاه‌داران خودرو نیست. سرپرست پیشین اتحادیه نمایشگاه‌داران همانطور که اشاره شد نقش نمایندگی‌های فروش در رکود بازار را اندک برمی‌شمرد و عواملی همچون مالیات را در رکود معاملات اثرگذارتر می‌داند. به گفته کاشانی مالیات باعث شده بسیاری از نمایشگاه‌داران خودرو به دلیل بدهی‌های مالیاتی دست از فعالیت بکشند که پیامد آن رونق دلالی است. بعد از تعطیلات نوروز بسیاری از نمایشگاه‌داران، نمایشگاه خود را به دلیل ناتوانی در پرداخت مالیات تعطیل کردند. وی از مشخص نبودن مبنای مالیات‌ها هم انتقاد می‌کند و با این اصطلاح که «مالیات بر درآمد است نه بر درنیامد» سخنان خود را به پایان می‌رساند.

شکایت از نمایندگی به خودروسازان

نمایندگی‌های فروش به صورت مستقیم زیر نظر خودروسازان فعالیت می‌کنند و اگر نمایندگی فروش یک خودروساز محصولات نو یا دست دوم خودروسازی دیگر را خرید و فروش کند، این روش خلاف قانون است. برای نمونه نمایندگی فروش محصولات ایران‌خودرو موظف است تنها محصولات ایران‌خودرو چه جدید و چه دست دوم را به فروش برساند. اگرچه نمایشگاه‌داران از فعالیت غیرقانونی برخی نمایندگی‌های فروش برای فروش محصولات دیگر خودروسازان شکایت دارند اما یک فعال بازار خودرو این موضوع را امری نادر توصیف می‌کند.

کاظم محمدی‌نیکخواه به می‌گوید: اگر تعمیرکاران مجاز خودرو پروانه از اتحادیه نمایشگاه‌داران دریافت کرده باشند، می‌توانند به خرید و فروش خودرو هم بپردازند. تاکنون مشاهده نکرده‌ام که یک نمایندگی فروش، خودرویی از یک شرکت خودروسازی دیگر را خرید و فروش کند و به‌طور معمول خودروهای قدیمی را با خودروهای نو تعویض می‌کنند و عجیب نیست. به باور این فعال بازار خودرو نمایندگی‌های فروش هیچ‌گاه این ریسک را نمی‌کنند که خودرو خودروسازی دیگر را به فروش برسانند زیرا در صورت تخلف مجوز فعالیت‌شان باطل می‌شود. گاهی تعمیرکاری مجاز خارج از فعالیت خود با مجوز و پروانه کسب از اتحادیه نماشگاه‌داران در قالب نمایشگاه به تعویض و خرید و فروش خودرو هم می‌پردازد که این مسئله قانونی است.

براساس سخنان نیکخواه‌محمدی در قانونی کلی یک نمایندگی فروش باید به صورت تخصصی تنها به ارائه خدمات خرید، فروش یا تعویض خودرویی از خودروساز مادر بپردازد. گاهی امکان دارد نمایندگی‌های فروش به صورت موردی خریدوفروش خودروهای دیگر را در دست بگیرند اما این اتفاق به ندرت پیش می‌آید. ارائه مجوز نمایندگی تعریف دارد که براساس آن باید به ۳وجه خدمات، تامین لوازم یدکی و فروش توجه داشته باشند. اگر یک نمایندگی به مورد نخست پایبند نباشد، نمی‌تواند به فروش خودرو بپردازد.

وی در پاسخ به این پرسش که شاکیان از نمایندگی‌های فروش چگونه می‌توانند شکایت خود را ارائه دهند، اینگونه توضیح می‌دهد: اگر نمایندگی فروش خودرو بی‌تعهد باشد، باید موضوع به اطلاع خودروسازی که به آن واحد نمایندگی اعطا کرده، رسانده شود تا خودروساز نیز به نمایندگی تذکر دهد. برای تکمیل این گزارش باید به این نکته اشاره کرد که مراجع مختلفی به شکایت از نمایندگی‌های فروش رسیدگی می‌کنند. اگر شخصی از نمایندگی فروش خودروسازی شکایت داشته باشد، وزارت صنعت، معدن و تجارت، شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، تعزیرات، قوه قضاییه، خودروساز و… به آن رسیدگی می‌کنند اما به نظر می‌رسد حل موضوع از طریق خودروسازان بهترین گزینه باشد زیرا نمایندگی‌های فروش به خودروسازان در ازای فعالیت خود تعهد می‌دهند.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.