مرداد در هفته پایانی به سر میبرد و مسافرتها درحال اوجگیری است اما دریغ از اینکه بازار خودرو کمی گرم شود. سردی این بازار از سال۹۱ شروع شد و همچنان ادامه دارد اما از سال۹۳ رکود بازار خودرو جدیتر شد. به هرحال هربار با مطرح شدن موضوعات مختلف به رکود این بازار دامن زده میشود اینبار یکی دوهفته است که کمپینی راه افتاده است تا مردم را به نخریدن خودرو صفر سوق دهد. البته گفته میشود این کمپین به دلیل اظهارات یکی از خودروسازان است اما اصل ماجرا به این برمیگردد که رکود بازار و نبود تقاضا باعث شده، عدهیی از آب گلآلود ماهی بگیریند و به شایعات دامن بزنند.
در این میان موضوع مهمی وجود دارد و آن نارضایتیهایی است که باید دیده شود که تا چه اندازه است و در کدام بخشها بیشتر است. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پیامی را در شبکههای اجتماعی دریافت کنید و با خود بگویید آیا این پیام واقعی است؟ نکند ارزش واقعی پراید ۷میلیون تومان است و ما خبر نداریم؟ یا اینکه عکسی را از مقایسه خودروها در ایران و ژاپن دیده و کمی بر آن تامل کرده باشید؟ اما واقعیت این است که یکسری شایعات به غیرواقعبینی دامن میزند. در اصل این موضوع فراموش میشود که درست است که کیفیت خودروهای داخلی در حد خودروسازان بزرگ جهان نیست اما این دلیلی برای قیاسهای معالفارق نیست. اگر به چند سال پیش برگردیم و ببینیم چرا به یکباره خودروهای داخلی افزایش قیمت داشتند، میبینیم که این خودروها مانند خیلی از لوازم خانگی، مواد اولیه، لاستیک یا هر وسیله دیگری افزایش قیمت داشته است.
خستگی از نبود کیفیت و تنوع
یکی از دلایل اینکه به شایعات در مورد خودرو دامن زده میشود، خستگی از بیتنوعی خودرو در بازار است. متقاضیان خودرو که توان خریدن خودروهای وارداتی گرانقیمت را ندارند و همینطور دل خوشی از بیشتر خودروهای چینی و میلی نیز به خرید خودروهای داخلی ندارند در یک حالت اعتراضی به شایعات دامن میزنند. شاید این موضوع به همان انحصار در بازارخودرو نیز برگردد، چراکه به عقیده برخی از مردم خودرو در انحصار دو خودروساز بزرگ است و این بیتنوعی و بیکیفیتی را زیر سر این خودروسازان میدانند.
امید واهی به کاهش قیمت
روند کاهشی قیمت خودرو که فعالان بازار آن را ناشی از رکود در این عرصه میدانند، باعث شد تا خریدوفروش خودرو درکشور با کاهش محسوسی مواجه شود و مصرفکنندگان نیز به امید کاهش بیشتر قیمتها اقدام به خرید نکنند. اما ازسوی دیگر با توجه به افزایش هزینههای تولید ازجمله دستمزدها، مواد اولیه و قطعات وارداتی امکان کاهش قیمت وجود ندارد. اگر نخریدن خودرو بتواند تاثیری هم داشته باشد، در بحث ارتقای کیفی است که آن هم به گفته شورای رقابت تنها مجوز افزایش قیمت است. پس شاید افزایش قیمت ناشی از ارتقای کیفی در انتظار این کمپین باشد، اما کاهش قیمت بعید است.
خودروهای پرفروش در بازار کساد
اما درهمین بازار کساد، درمیان خودروهای وارداتی خودروهایی مانند سانتافه، تویوتا کرولا (فول) و برخی از خودروهای خانواده کیا نسبت به دیگر خودروهای وارداتی فروش بهتری داشتند. پراید، پژو ۲۰۶، تندر و دنا هم در میان خودروهای داخلی همچنان مشتری دارند. جک جی۵ و اس۵ هم در میان چینیها خواهان بیشتری دارند.
میزان افت قیمت خودروها
هماکنون در زمینه کلیه خودروهای وارداتی با کاهش ۵ تا ۱۰درصدی مواجه هستیم اما با توجه به اینکه قیمت این خودروها تابع قیمت ارز بوده و در این مورد نیز با کاهش قیمت مواجه نبودهایم لذا پیشبینی نمیشود که بیش از این قیمت این خودروها در بازار کاهش یابد. خودروهای چینی نیز نسبت به خودروهای داخلی و وارداتی بیشترین افت قیمت را داشتهاند بهطوری که کاهش قیمت در این خودروها ۱۵درصد بوده است. در خودروهای تولید داخل نیز هماکنون با کاهش ۵ تا ۱۰درصدی مواجه هستیم. در پایان هفته جاری، نسبت به اوایل آن قیمت برخی از خودروهای داخلی در بازار باز هم با روند کاهشی مواجه شد.
آخرین تغییرات قیمت
در چند روز گذشته کاهش قیمت خاصی در قیمت خودروهای داخلی مشاهده نشده است و این اتفاق شاید بیانگر آن باشد که قیمت خودرو در بازار به کف رسیده است .
تقاضای پنهان برای خودرو
انتظارات کاهشی در بازار خودرو پس از توافق هستهیی اندکاندک جای خود را به واقعبینی خواهد داد و گرچه به کاهش قیمت مورد انتظار مشتریان نخواهد انجامید و تنها کاهش قیمت جزئی خودروها را در بازار را در پی خواهد داشت اما دستکم زمینه تثبیت قیمت خودرو را در بازار فراهم خواهد ساخت و این تثبیت به قیمت کارخانه نیز که برای افزایش آن زمینهسازیهایی انجام گرفته بود، سرایت کرد. فعالان بازار معتقدند بازار خودرو درحال تثبیت است و از این پس فقط شاهد نوسانات مقطعی خواهیم بود. شرایط نقد و اقساط شرکتهای لیزینگ، جایگزینی خودروهای دست دوم و فرسوده ازجمله پروژههایی خواهد بود که مشتریان درانتظار آن هستند. پیشبینی میشود که بخشی از سرمایههای سرگردان جامعه تا چندی دیگر به سمت لیزینگ خودرو خواهد رفت و بانکهای عامل را نیز به این سمت سوق خواهد داد. چراکه تقاضای پنهان برای خودرو در جامعه بسیار زیاد است و بسیاری از متقاضیان برنامه خرید خود را به روشن شدن وضعیت بازار موکول کردهاند.
خودروسازان بدانند
خودروسازان داخلی باید این مساله را بدانند که مشتریان از آنان ناراضی هستند و باید برای جلب رضایت آنان از طریق ارتقای کیفیت محصولات و خدمات برنامهیی کوتاهمدت تهیه کنند. تجربه کمپینهای شکل گرفته در شبکه مجازی نشان داد که گاهی ممکن است در یک شبکه اجتماعی به دلیل اظهارات یک مدیر یا سرریزشدن نارضایتیهای عمومی کمپینی راه بیفتد که نهتنها به زیان آنهاست بلکه به نفع فرصتطلبانی است که در این سالها نبض بازار خودرو را در دست گرفتهاند و سودهای کلانی به جیب زدهاند.